Ο σύγχρονος τρόπος ζωής στις αναπτυγμένες κοινωνίες με τις πολλαπλές υποχρεώσεις και το έλλειμμα χρόνου έχει οδηγήσει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να καταφεύγουν στην κατανάλωση εξαιρετικά επεξεργασμένων ή αλλιώς υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, με το αντίστοιχο τίμημα στην υγεία τους. Τα τρόφιμα αυτά είναι ελκυστικά , κυρίως σε χώρες του δυτικού κόσμου, διότι είναι έτοιμα, γρήγορα, οικονομικά και δεν απαιτούν γνώσεις μαγειρικής, ωστόσο το βασικό τους μειονέκτημα είναι ότι δεν έχουν σχεδιαστεί με γνώμονα την υγεία. Σε πολλές περιπτώσεις, οι ακραίες αλλοιώσεις που υφίστανται με τη προσθήκη συστατικών που τους προσδίδουν ευχάριστη γεύση όπως αλάτι, ζάχαρη, λίπος, αρωματικές και χρωστικές ύλες έχουν συσχετισθεί με αύξηση του σωματικού βάρους, παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακή ανεπάρκεια και καρκίνο. Αυτό όμως που δεν γνωρίζαμε, είναι ότι η υπερβολική κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφών μπορεί να βλάψει και τον εγκέφαλό μας συμβάλλοντας στη μείωση των γνωστικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων επηρεάζοντας εκείνες τις περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την επεξεργασία πληροφοριών και την λήψη αποφάσεων.
Πιο συγκεκριμένα, από μία νέα μελέτη που έγινε στη Βραζιλία με περίπου 11.000 συμμετέχοντες (μέσος όρος ηλικίας τα 51 έτη) προέκυψε ότι σε όσους άνδρες και γυναίκες τουλάχιστον το 20% της καθημερινής τους διατροφής απαρτιζόταν από επεξεργασμένες τροφές, είχαν κατά 28% ταχύτερο ρυθμό γνωστικής έκπτωσης και κατά 25% ταχύτερο ρυθμό μείωσης της εκτελεστικής λειτουργίας, σε σύγκριση με άτομα που κατανάλωναν λιγότερη ποσότητα από αυτές τις τροφές. Μια πιθανή εξήγηση μπορεί να σχετίζεται με το εύρημα ότι τα έτοιμα και επεξεργασμένα προϊόντα στερούνται ιχνοστοιχείων, βιταμινών, αντιοξειδωτικών, αντιφλεγμονωδών ουσιών και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων που συμβάλουν στην εύρυθμη λειτουργία του εγκεφάλου. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η άνοια έχει λάβει, στις μέρες μας, διαστάσεις πανδημίας με τις εκτιμήσεις των ειδικών να προβλέπουν ότι έως το 2030 θα επηρεάσει περισσότερους από 65 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
Φαίνεται ότι η διατροφή έχει έναν κρίσιμο ρόλο στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιοεγκεφαλικών παθήσεων. Η μείωση της κατανάλωσης τροφών όπως πατατάκια, πίτσα, κοτομπουκιές, προτηγανισμένες πατάτες, συσκευασμένες σούπες και αναψυκτικά και η υιοθέτηση μιας διατροφής βασισμένης στα φρέσκα φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια, γάλα, ψάρι και κρέας θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας έως και 20% και να βοηθήσει στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας ιδιαίτερα σε άτομα της τρίτης ηλικίας.
